ADAS, z ang. Advanced Driver Assistance Systems, to zaawansowane systemy wspomagania kierowcy. Może to obejmować takie funkcje jak: automatyczne hamowanie awaryjne, system ostrzegania o niebezpieczeństwie kolizji, asystent pasa ruchu, aktywny tempomat, monitorowanie martwego pola, asystent parkowania, rozpoznawanie znaków drogowych czy adaptacyjne reflektory zmieniające światła drogowe na mijania podczas jazdy naprzeciwko innego samochodu w godzinach wieczornych.
Systemy ADAS wykorzystują wbudowane w pojazd detektory, radary, czujniki, sensory i kamery. Większość wyżej wymienionych funkcji realizowana jest przy użyciu kamery wbudowanej w przednią szybę. Po wymianie szyby na nową konieczna jest kalibracja kamery, ponieważ w przeciwnym wypadku system nie będzie działał poprawnie.
W zależności od rodzaju auta, jego marki czy wieku samochód może być wyposażony w różnego rodzaju systemy, od najprostszych po bardzo rozbudowane. Obecnie wyposażenie samochodu jest zależne tylko od producenta. Natomiast niedługo może zostać na terenie Unii Europejskiej wprowadzony nakaz wyposażania nowych modeli i nowej generacji w systemy ADAS. Prawdopodobnie zostanie ten przepis wprowadzony w roku 2022. Natomiast od roku 2024 ma to być wprowadzone dla wszystkich sprzedawanych nowych samochodów.
Obecnie produkowane nowoczesne samochody są najczęściej wyposażane w standardowy system ADAS, na który składa się:
- system ostrzegania o niebezpieczeństwie kolizji
- system automatycznego hamowania awaryjnego
- aktywny tempomat
- asystent pasa ruchu
- system monitorowania martwego pola
- system rozpoznawania znaków drogowych
- system adaptacyjnych reflektorów
Często pojawiają się też:
- system Night Vision
- asystent jazdy w korku
- system wspomagania parkowania
ELEMENTY SYSTEMÓW ADAS
Kamery systemu ADAS
Szyby samochodowe często stają się miejscem montażu elementów systemów ADAS. Najczęstszym elementem są kamery. Mogą mieć zastosowanie do automatycznego hamowania awaryjnego, aktywnego tempomatu, hamowania w ruchu miejskim, rozpoznawania znaków drogowych, a także automatycznej zmianie świateł drogowych. Kamera, to urządzenie optyczne, więc musi być zamontowana tak, żeby widzieć drogę samochodu, dlatego do jej umieszczenia najczęściej używa się przedniej szyby samochodu.
Niektóre nowoczesne samochody posiadają system kamer 360 stopni. W jego skład wchodzi kilka kamer z przodu, z tyłu i po bokach samochodu, montowanych np. w zderzaku czy pod lusterkami bocznymi.
Czujniki radarowe
Przednie czujniki radarowe najczęściej stosowane są do współpracy z automatycznym tempomatem i automatycznym hamowaniem awaryjnym. Zwykle umieszcza się je w zderzaku lub grillu. Ich działanie polega na wysyłaniu sygnału wysokiej częstotliwości fali radiowej, która odbijając się od obiektów wraca i przekazuje informację do czujnika. Czas powrotu fali pozwala obliczyć odległość od obiektu.
Samochody bywają też wyposażone w inne czujniki radarowe niż przednie. Są one montowane pod bocznymi lusterkami lub w tylnych zderzakach. Są wykorzystywane do ostrzegania przed kolizją czy monitorowania martwego pola.
Czujniki ultradźwiękowe
W asystentach i czujnikach parkowania stosuje się czujniki ultradźwiękowe. Montuje się je zazwyczaj w przednim lub tylnym zderzaku. Działają poprzez odbijanie fal dźwiękowych wysokiej częstotliwości, które podobnie jak w radarze obijają się od ludzi, innych pojazdów i obiektów.
Te czujniki nie wymagają kalibracji, ale muszą być bardzo precyzyjnie montowane, dlatego nie zaleca się wymiany zderzaków na używane lub przez osoby nieprzygotowane do tego.
Czujnik kąta skrętu kierownicy
Czujniki kąta skrętu kierownicy są stosowane do utrzymywania pasa ruchu i projekcji reflektorów adaptacyjnych ADAS. Na ogół są wbudowane w kolumnie kierownicy i mierzą stopień obrotu kierownicy.
KALIBRACJA
Kalibracja systemu ADAS jest potrzebna, gdy dojdzie do zaburzenia działania czujników lub kamer w następstwie kolizji lub wymiany lub naprawy szyb czy innych elementów samochodu, które są ich nośnikami. Konieczna jest również, gdy naprawie ulega komputer samochodu. Powinno się ją wykonywać po naprawie samochodu.
Jest to proces bardzo skomplikowany, wymaga dużej precyzji i sporo czasu. Konieczne są do tego dość drogie urządzenia służące do kalibracji. Z tych względów nie jest to coś, co można zrobić samemu i trzeba zdać się na warsztat, który jest do tego przygotowany. Każdy samochód może mieć inne wymagania w zakresie kalibracji, dlatego czas, który jest na to potrzebny może być bardzo różny, od 15 minut do kilku godzin.
Objawy awarii systemu ADAS
Jak każde inne urządzenie system ADAS może ulec awarii. Jak możemy stwierdzić, że mamy awarię systemu ADAS? Świadczą o tym następujące objawy:
- groźne zachowanie samochodu, np. automatyczne hamowanie, mimo, że brak przeszkód na drodze
- niedostępność niektórych funkcji, np. brak działania systemu monitorującego martwe pole w lusterkach samochodu
- komunikaty o awarii na ekranie komputera samochodu
- niewłaściwe lub spóźnione działanie konkretnych systemów
Samochody są coraz nowocześniejsze i coraz częściej klienci wybierają auta z zaawansowanymi systemami ADAS. Należy liczyć się z tym, że w ciągu kilku lat samochody bez systemów ADAS nie będą już produkowane. Jest to z jednej strony korzystne, gdyż wpływa na bezpieczeństwo jazdy samochodem i ułatwia jego prowadzenie, ale równocześnie zwiększają się koszty eksploatacji samochodu.
